ต่อมลูกหมากโตเกิดจากอะไร อาการ สาเหตุ วิธีรักษา

[abbeygk]

ทราบไหม กว่า 80% ของเพศชายจะมีปัญหาโรคต่อมลูกหมากโตในช่วงปลายของชีวิต ซึ่งส่วนมากเจอได้ในเพศชายที่อายุตั้งแต่ 55 ปีขึ้นไป และก็จากสถิตินี้เองอาจจะเป็นผลให้เหล่าคุณสุภาพบุรุษที่กำลังประสบปัญหาเกี่ยวกับเรื่องเยี่ยวกังวลได้ว่าอาการที่เป็นอยู่ขณะนี้… ใช่อาการต่อมลูกหมากโตหรือเปล่า ถ้าเกิดเป็นแล้วอันตรายไหม หายเองได้หรือไม่ วันนี้พวกเราจะพามาหาคำตอบกัน

ทำความรู้จักโรคต่อมลูกหมากโตเป็นยังไง
ต่อมลูกหมาก คือต่อมขนาดเท่าลูกวอลนัท อยู่รอบๆใต้กระเพาะปัสสาวะ โดยตัวต่อมจะมีท่อฉี่ผ่านกึ่งกลาง แล้วก็มีท่อนำน้ำอสุจิมาเปิดร่วมอยู่ในท่อเยี่ยวด้วย โดยตัวต่อมลูกหมากมายจะปฏิบัติหน้าที่ผลิตน้ำหล่อเลี้ยงน้ำเชื้อ รวมทั้งสารปรับภาวะต่างๆเพื่อน้ำเชื้อสามารถว่ายในมดลูกในสถานการณ์ธรรมดาได้

ซึ่งโรคต่อมลูกหมากโต เป็นสภาวะที่เจอในผู้ชายที่แก่ขึ้น โดยปัจจัยที่เกิดยังไม่ชัดแจ้งนัก แม้กระนั้นตัวโรคสโมสรกับอายุที่มากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด แทบเรียกว่าเป็นความเสื่อมแบบหนึ่งในผู้ชายก็ว่าได้ โดยจะเริ่มเจอที่อายุตั้งแต่ 50-55 ปี แล้วก็จากสถิติเพศชายอายุ 60 ครึ่งเดียวจะเริ่มมีลักษณะอาการของต่อมลูกหมากโต และก็เมื่ออายุ 70 ปี เพศชายถึง 80% จะมีลักษณะของโรคต่อมลูกหมากโต

ต่อมลูกหมากโต เป็นคนละโรคกับโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ที่สามารถกำเนิดในช่วงอายุเดียวกัน การแยก 2 โรคนี้ ธรรมดาเมื่อมาเจอหมอ คนป่วยจะได้รับการตรวจค่า PSA (Prostate Specific Antigen) ซึ่งเป็นค่าจากต่อมลูกหมากที่ใช้บอกการเสี่ยงสำหรับในการเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก โดยถ้าเจอค่าไม่ปกติหมอจะมีการเสนอแนะเพื่อค้นหาโรคมะเร็งถัดไป

ลักษณะโรคต่อมลูกหมากโตเป็นยังไง
เพราะต่อมลูกหมากมีท่อเยี่ยววิ่งผ่านกึ่งกลาง การที่ต่อมลูกหมากโตขึ้นจะทำให้ฉี่ทุกข์ยากลำบากมากเพิ่มขึ้น กระเพาะปัสสาวะก็จะมีแรงกดดันสูงมากขึ้นด้วย ซึ่งในแต่ละครั้งที่ฉี่จะก่อให้ความยืดหยุ่นของกระเพาะปัสสาวะแปรไปด้วย โดยอาการฉี่ที่ไม่ดีเหมือนปกติ สามารถแบ่งได้ 2 กรุ๊ปหลัก

- กรุ๊ปการฉี่แตกต่างจากปกติ (voiding symptom)
อย่างเช่น ฉี่ไม่พุ่ง จำต้องเบ่งมาก เยี่ยวขัดข้อง เยี่ยวไม่สุด เยี่ยวไม่ออกทันควัน

- กรุ๊ปการเก็บกักฉี่แตกต่างจากปกติ (storage symptom)
ยกตัวอย่างเช่น อาการกลั้นฉี่ไม่อยู่ ปวดแล้วจะต้องไปเยี่ยวโดยทันที ฉี่ตอนกลางคืนบ่อยมาก

การที่มีลักษณะอีกทั้ง 2 กรุ๊ปแล้วเป็นมากขึ้นเรื่อยเว้นเสียแต่ทำให้ท่านภาพชีวิตถดถอยลงแล้ว ยังสามารถส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ ได้แก่ การรับเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ไตเสื่อมจากความดันในกระเพาะปัสสาวะสูงเกินความจำเป็น ฯลฯ

แนวทางรักษาเมื่อพบว่าคือต่อมลูกหมากโต
การดูแลรักษาพื้นฐานจะเป็นการรักษาโดยการใช้ยา ซึ่งในขณะนี้จะมียาที่ใช้รักษาด้วยกันอยู่หลายอย่าง แม้กระนั้นที่นิยมใช้กันสำคัญๆมีอยู่ 2 กรุ๊ป

1. กรุ๊ปคลายกล้ามรอบๆต่อมลูกหมาก (alpha-blocker)
ยากลุ่มนี้เป็นยาหลักสำหรับการรักษาต่อมลูกหมากโต ที่เน้นสำหรับการออกฤทธิ์ที่กล้ามในต่อมลูกหมาก และก็ คอกระเพาะเยี่ยว กระตุ้นให้เกิดการคลายตัว แล้วก็ทำให้ฉี่ได้ง่ายดายมากยิ่งขึ้น

2. กรุ๊ปลดขนาดต่อมลูกหมาก (5ARI: 5alpha reductase inhibitor)
ยากลุ่มนี้มีฤทธิ์มุ่งไปที่การลดขนาดต่อมของลูกหมาก โดยยาจะลดขนาดต่อมลูกหมากได้ราว 30% ในเวลา 6 เดือน แต่ว่าดังนี้ตัวยานี้มีข้อเสียเป็น ตัวยาจะไปลดความยินดีในกามของผู้ใช้ด้วย แล้วก็ตัวยาจะลดค่า PSA ลง 50% ทำให้ค่ามองลดลงเวลาตรวจคัดเลือกกรองโรคมะเร็ง และก็ส่วนมากหมอชอบให้จ่ายยานี้สำหรับการรักษากับคนเจ็บที่ขนาดต่อมลูกหมากออกจะใหญ่มากกว่า 30 ml. ขึ้นไป โดยชื่อยาที่มีอยู่ในตลาด ดังเช่น Finasteride, Dutasteride ฯลฯ

ดังนี้ถ้าหากการดูแลและรักษาด้วยยาแล้วยังไม่เป็นผลที่ถูกใจ ผู้เจ็บป่วยมีความรู้สึกว่าคุณภาพชีวิตยังไม่ดีมากยิ่งกว่าเดิมเพียงพอ หรือมีภาวะแทรกซ้อน อย่างเช่น การได้รับเชื้อซ้ำไปซ้ำมา ฉี่ไม่ออกจำเป็นต้องสวนสายเสมอๆมีนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หมอจะชี้แนะให้กระทำการผ่าตัดต่อมลูกหมาก

3. การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต
การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต ส่วนใหญ่จะทำผ่านการส่องกล้องผ่านท่อเยี่ยว เหตุเพราะได้ผลลัพธ์ที่ดีแล้วก็คนไข้ไม่ต้องมีแผลผ่าตัดอะไรก็ตามใช้เวลาพักฟื้นสั้น ซึ่งแนวทางการผ่าตัดมีหลายแนวทาง แต่ว่าแนวทางที่เป็นที่ชื่นชอบในขณะนี้มีดังนี้

- TURP (Transurethral Resection of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้หัวตัดกระแสไฟฟ้า นับว่าเป็นแนวทางที่แพร่หลายที่สุด เนื่องจากว่าได้ผลลัพธ์โดยรวมดี ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน เหมาะสมกับต่อมลูกหมากโตขนาดปานกลางถึงใหญ่
- HoLEP (Holmium Laser Enucleation of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้เลเซอร์มาช่วยตัด เหมาะกับต่อมลูกหมากที่มีขนาดใหญ่ขึ้น ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน ด้วยเหมือนกัน
- การดูแลและรักษาโรคต่อมลูกหมากโตด้วยละอองน้ำ เป็นการผ่าตัดโดยใช้ละอองน้ำเพื่อทำลายเยื่อในต่อมลูกหมาก เหมาะกับต่อมลูกหมากขนาดเล็กถึงปานกลาง มีจุดเด่นในเรื่องระยะการพักฟื้นที่สั้นกว่า (เกือบจะไม่ต้องนอนโรงพยาบาล หรือพักไม่เกิน 24 ชั่วโมง)

ดังนี้การผ่าตัดแต่ละจำพวกมีจุดเด่น-ข้อบกพร่องในเนื้อหาอีกไม่น้อยเลยทีเดียว รวมทั้งมีความเหมาะสมในระดับของโรคที่นาๆประการ ผู้เจ็บป่วยควรจะหารือหมอให้รู้เรื่องอย่างสมบูรณ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัด

ต่อมลูกหมากเป็นสภาวะที่พบบ่อยในเพศชายที่แก่ขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเพศชายที่แก่กว่า 50 ปีขึ้นไป การหมั่นพิจารณาตนเอง ถ้าหากพบว่าเยี่ยวตรากตรำขึ้นหรือบ่อยมากขึ้นจนกระทั่งก่อกวนคุณภาพชีวิต อาการพวกนี้สามารถปรับปรุงแก้ไขได้อย่างง่ายดายทั้งยังในต้นแบบการรับยารวมทั้งผ่าตัด ฉะนั้นแม้มีลักษณะอาการดังที่กล่าวมาแล้วควรจะเข้าหาหมอรวมทั้งตรวจระบบฟุตบาทฉี่ เพื่อใส่ความเสี่ยงของโรคต่อมลูกหมากโต ด้วยเหตุว่าแม้ทราบเร็ว รักษาตั้งแต่เนิ่นๆจะช่วยลดความร้ายแรงรวมทั้งความสลับซับซ้อนสำหรับการรักษาได้

ถามไถ่ข้อมูลอื่นๆและก็นัดแนะหมอพอดี
ศูนย์ระบบทางเท้าเยี่ยว ชั้น 4 โรงหมอหลุดพ้น
เวลา 08.00-20.00 น. โทร. 0-2079-0040
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายหมอ หรือบริการขอคำแนะนำแพทย์ออนไลน์