ประเภทของท่อลมร้อนที่นิยมใช้ในโรงงานและอาคาร

[siritidaphon]

ประเภทของท่อลมร้อนที่นิยมใช้ในโรงงานและอาคาร

ประเภทของท่อลมร้อนที่นิยมใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมและอาคารทั่วไปนั้นมีความหลากหลาย ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง เช่น อุณหภูมิของลมร้อน, ประเภทของสารปนเปื้อนในลม, ข้อกำหนดด้านสุขอนามัย, งบประมาณ, และความสวยงาม นี่คือประเภทหลักๆ ที่นิยมใช้:

1. ท่อลมโลหะแผ่น (Sheet Metal Ducts)
เป็นประเภทที่นิยมใช้มากที่สุดในเกือบทุกประเภทอาคาร เนื่องจากความแข็งแรง ทนทาน และความยืดหยุ่นในการผลิตรูปทรงต่างๆ

1.1 เหล็กชุบสังกะสี (Galvanized Steel Ducts)

วัสดุ: เหล็กแผ่นที่เคลือบด้วยสังกะสีเพื่อป้องกันสนิม
นิยมใช้ใน:
โรงงาน: ระบบระบายอากาศทั่วไป, ท่อส่งลมร้อนในกระบวนการผลิตที่ไม่เกี่ยวข้องกับสารกัดกร่อนรุนแรง
อาคารพาณิชย์/โรงแรม/ที่พักอาศัยขนาดใหญ่: ระบบปรับอากาศและทำความร้อนส่วนกลาง (HVAC)
ข้อดี:
แข็งแรง ทนทาน ราคาไม่แพง
ง่ายต่อการขึ้นรูปและติดตั้ง
หาซื้อและผู้ติดตั้งได้ง่าย
ข้อควรพิจารณา:
ไม่ทนทานต่อสารเคมีกัดกร่อนบางชนิด
อาจเกิดสนิมได้หากผิวเคลือบสังกะสีเสียหาย หรือสัมผัสความชื้นสูง


1.2 สเตนเลสสตีล (Stainless Steel Ducts)

วัสดุ: โลหะผสมที่มีส่วนประกอบของโครเมียมและนิกเกิล ทำให้ทนทานต่อการกัดกร่อนสูง
นิยมใช้ใน:
โรงงาน: อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม, ยา, เคมีภัณฑ์ (ที่ต้องทนทานต่อการกัดกร่อน), ห้องคลีนรูม (Cleanrooms), หรือกระบวนการที่ลมร้อนมีความชื้นสูง หรือมีสารเคมีปนเปื้อน
อาคารบางประเภท: ห้องปฏิบัติการ (Labs), โรงพยาบาล (ในบางพื้นที่เฉพาะ)

ข้อดี:
ทนทานต่อการกัดกร่อน สารเคมี และความชื้นสูงได้ดีเยี่ยม
มีสุขอนามัยดี ทำความสะอาดง่าย ไม่เป็นสนิม
ทนอุณหภูมิสูงได้ดีกว่าเหล็กชุบสังกะสี

ข้อควรพิจารณา:
ราคาสูงกว่าเหล็กชุบสังกะสีอย่างมีนัยสำคัญ
หนักกว่าและติดตั้งยากกว่าเล็กน้อย


1.3 อลูมิเนียม (Aluminum Ducts)

วัสดุ: อลูมิเนียมแผ่น
นิยมใช้ใน:
ระบบระบายอากาศที่ต้องการน้ำหนักเบา
ท่อระบายควันจากเครื่องดูดควันในครัวเชิงพาณิชย์ (ที่อุณหภูมิไม่สูงมากนัก)
บางระบบที่ต้องการความทนทานต่อการกัดกร่อนในระดับปานกลางและไม่มีสารเคมีรุนแรง

ข้อดี:
น้ำหนักเบามาก ติดตั้งง่าย
ทนทานต่อการกัดกร่อนในระดับปานกลาง (ไม่เกิดสนิม)
ไม่เป็นประกายไฟ (Non-sparking)

ข้อควรพิจารณา:
ความแข็งแรงน้อยกว่าเหล็ก/สเตนเลสสตีล
ไม่เหมาะกับอุณหภูมิสูงมากนัก (มีจุดหลอมเหลวต่ำกว่า)

รูปทรงของท่อลมโลหะ:

ท่อกลม (Round Ducts): มีประสิทธิภาพการไหลของอากาศดีกว่า (การสูญเสียแรงดันน้อยกว่า) แข็งแรงกว่าในขนาดเท่ากัน และซีลรอยรั่วได้ง่ายกว่า นิยมใช้เป็นท่อหลัก
ท่อสี่เหลี่ยม (Rectangular Ducts): จัดวางได้ง่ายในพื้นที่จำกัด (เช่น ในช่องว่างเหนือฝ้าเพดาน) และเชื่อมต่อกับอุปกรณ์ต่างๆ ได้สะดวกกว่า


2. ท่อลมยืดหยุ่น (Flexible Ducts)

เป็นท่อที่มีโครงสร้างยืดหยุ่น หุ้มด้วยฟอยล์อลูมิเนียมและฉนวนกันความร้อน

วัสดุ: โครงลวดสปริงหุ้มด้วยฟอยล์อลูมิเนียมเคลือบพลาสติกหรือโพลีเอสเตอร์ และมักมีฉนวนใยแก้วหรือใยสังเคราะห์อยู่ภายใน
นิยมใช้ใน:
อาคารทั่วไป: ใช้สำหรับเชื่อมต่อระยะสั้นๆ ระหว่างท่อลมหลักที่เป็นท่อแข็ง กับหัวจ่ายลม (Diffusers), ช่องลมกลับ (Return Grilles), หรือยูนิตปลายทาง (Fan Coil Units) ที่อยู่ภายในห้อง
โรงงาน: ไม่นิยมใช้เป็นท่อหลักในระบบลมร้อนแรงดันสูง หรือที่ต้องทนความร้อนสูงมากนัก เนื่องจากมีข้อจำกัดด้านความทนทานและประสิทธิภาพ

ข้อดี:
ยืดหยุ่นสูง ติดตั้งง่ายในพื้นที่จำกัด หรือจุดที่ต้องปรับแนว
ช่วยลดการส่งผ่านเสียงและการสั่นสะเทือน
มักมีฉนวนกันความร้อนมาในตัว

ข้อควรพิจารณา:
มีการสูญเสียแรงดันสูงกว่าท่อแข็ง (หากใช้ในระยะยาวหรือมีการโค้งงอมาก)
พื้นผิวภายในไม่เรียบ อาจมีการสะสมฝุ่นได้ง่ายกว่า
ไม่ทนทานเท่าท่อแข็ง และไม่เหมาะกับอุณหภูมิสูงมาก


3. ท่อลมแบบไฟเบอร์กลาส หรือท่อสำเร็จรูปหุ้มฉนวน (Pre-Insulated Ducts / Fiberglass Duct Board)

ทำจากแผ่นไฟเบอร์กลาสอัดแข็งที่มีผิวหน้าเป็นฟอยล์อลูมิเนียม สามารถตัดและประกอบเป็นท่อได้โดยตรง

วัสดุ: แผ่นไฟเบอร์กลาสอัดแข็งหุ้มด้วยฟอยล์อลูมิเนียม
นิยมใช้ใน:
อาคารพาณิชย์/สำนักงาน: ระบบปรับอากาศและทำความร้อน
โรงงาน: ในบางพื้นที่ที่ไม่ต้องการความแข็งแรงสูงมาก หรือไม่เกี่ยวข้องกับความร้อนสูงจัด

ข้อดี:
มีฉนวนในตัว ไม่ต้องหุ้มฉนวนเพิ่ม
น้ำหนักเบา ติดตั้งง่ายและรวดเร็ว
ลดการส่งผ่านเสียงรบกวนได้ดี (มีคุณสมบัติการดูดซับเสียง)

ข้อควรพิจารณา:
ไม่ทนทานต่อแรงกระแทกเท่าท่อโลหะ
อาจมีข้อจำกัดด้านอุณหภูมิสูงสุดที่ทนได้
ผิวหน้าภายในอาจไม่เรียบเท่าท่อโลหะ อาจมีโอกาสสะสมฝุ่นได้
หากเกิดความเสียหายกับผิวหน้าฟอยล์ อาจทำให้เส้นใยไฟเบอร์กลาสหลุดร่วงเข้าสู่กระแสลมได้


4. ท่อลมผ้า (Fabric Ducts / Textile Ducts)

ท่อลมที่ทำจากผ้าทนความร้อนชนิดพิเศษ

วัสดุ: ผ้าโพลีเอสเตอร์เคลือบสารพิเศษ, ไฟเบอร์กลาสเคลือบซิลิโคน, หรือวัสดุผ้าทนไฟอื่นๆ
นิยมใช้ใน:
โรงงาน: อุตสาหกรรมอาหาร (ที่ต้องการสุขอนามัยสูง), คลังสินค้าขนาดใหญ่, โกดัง, โรงยิม, สถานที่จัดแสดงสินค้า (ที่ต้องการการกระจายลมที่สม่ำเสมอและสวยงาม)
อาคารพาณิชย์/สาธารณะ: ห้องโถงขนาดใหญ่, สนามกีฬาในร่ม

ข้อดี:
น้ำหนักเบามาก ติดตั้งง่ายและรวดเร็ว
กระจายลมได้สม่ำเสมอและทั่วถึงด้วยหัวฉีดลมที่ออกแบบมาเฉพาะ
มีสีสันและรูปทรงให้เลือกหลากหลาย สวยงามกว่าท่อโลหะเปลือย
ทำความสะอาดง่าย (สามารถถอดซักได้)
ลดเสียงรบกวนได้ดี

ข้อควรพิจารณา:
ไม่ทนทานต่ออุณหภูมิสูงเท่าท่อโลหะ
ไม่เหมาะกับลมร้อนที่มีสารเคมีปนเปื้อน
ต้องการการดูแลรักษาเป็นประจำ (ทำความสะอาด)

การเลือกประเภทของท่อลมร้อนที่เหมาะสมนั้น ต้องพิจารณาถึงความต้องการเฉพาะของโครงการและงบประมาณอย่างรอบคอบ โดยปรึกษาวิศวกรผู้เชี่ยวชาญด้านระบบ HVAC เสมอครับ